ไอสึ (Aizu)ดินแดนท่ามกลางธรรมชาติงดงามและเหล่าผู้สืบสานงานศิลปะไม้ในการดำรงชีวิตและวัฒนธรรมเกษตรก่อเกิดอารยธรรมก้าวหน้าในรูปแบบต่างๆ

NODATE

เมื่อกล่าวถึงงานฝีมือหัตถกรรมไม้ ญี่ปุ่นคงเป็นประเทศในอันดับต้นๆที่มีประวัติศาสตร์เรื่องราวเกี่ยวกับการนำไม้มาเป็นวัสดุอุปกรณ์ในชีวิตประจำวัน และโดยเฉพาะงานเคลือบไม้ที่ชื่อว่า อูรูชิ (Urushi) ซึ่งเป็นงานไม้ที่เริ่มต้นใช้ในญี่ปุ่นตั้งแต่ยุคโจมงโบราณเมื่อประมาณกว่า 10,000 ปีก่อน

Credit:Chill Chill Trip

อูรูชิ (Urushi) เป็นแล็กเกอร์ธรรมชาติเสมือนฟิล์มเคลือบ ที่เก็บจากต้นเคลือบซึ่งเป็นพืชที่มีถิ่นกำเนิดในเอเชียเท่านั้น และในญี่ปุ่นก็มีมากมายโดยเฉพาะในจังหวัดฟุกุชิมะ (Fukushima) และแถบโทโฮคุ (Tohoku) รากศัพท์ของ Urushi คำในภาษาญี่ปุ่นสำหรับเครื่องเขินกล่าวกันว่ามาจากคำว่า Uruwashii (สวยงาม) และ Uruosu (เพื่อทำให้ชื้น) มีโทนสีที่มีความลึกและแวววาวซึ่งติดตรึงใจผู้ชื่นชอบงานไม้

Credit:Chill Chill Trip

ฟิล์มเคลือบของอูรูชิ Urushi ที่มาจากธรรมชาติ ให้ความรู้สึกอบอุ่นละมุนเมื่อสัมผัสกับผิวหนังซึ่งแทบจะเปรียบได้กับการสัมผัสผิวหนังของทารก ด้วยคุณสมบัติต้านเชื้อแบคทีเรียและสารฆ่าเชื้อธรรมชาติจึงให้ความรู้สึกปลอดภัย

Credit:Chill Chill Trip

ด้วยความพิเศษเหล่านี้ ทำให้เราอยากรู้จักกับงานอูรูชิมากขึ้น เราจึงได้มาเยี่ยมเยือนบริษัท BIKODO ที่ตั้งอยู่ภายในเมืองไอสึวาคามัทสึ (Aizuwakamatsu) ด้านหน้าของร้านเป็นตึกกระจกสีขาวโดดเด่น (บริษัทมีแพลนจะขยายโรงงานในอนาคต เพื่อทำเป็นศูนย์งานไม้อูรูชิอย่างครบวงจร รวมถึงมีจัด NODATE Camp ทุกๆ 2 ปี)

Credit:Chill Chill Trip

ทางเข้าร้านอีกด้านก็จะเป็นเอกลักษณ์ มีสีเคลือบอูรูชิที่กำแพงไม้เป็นลวดลายต่างๆ สำหรับตึกนี้จะใช้ทำงานอยู่ 3 ชั้น ชั้นล่างสุดคือวางจำหน่ายสินค้า ชั้นสองคือพนักงานทำงานออกแบบ ส่วนชั้นสามเป็นส่วนของห้องปฏิบัติการ

Credit:Chill Chill Trip

เจ้าของบริษัทคือคุณ Masakuni Seki หรือเราเรียกว่าคุณเซกิ ซึ่งเป็นชาวไอสึ (Aizu) เจ้าของงานไม้อูรูชิและเจ้าของแบรนด์แก้วน้ำชื่อดัง NODATE MUG โดยดำเนินกิจการมาเป็นรุ่นที่ 3 แล้ว คุณเซกิเข้ามาเป็น CEO ของที่นี่ตั้งแต่ปี 2013 เป็นคนใจดีมากๆค่ะ (สังเกตเห็นแก้วโนดาเตะที่แขวนคออยู่ เหมาะสำหรับนักสังสรรค์จริงๆ)

Credit:Chill Chill Trip

ผลิตภัณฑ์อูรูชิยังสามารถซ่อมแซมความเสียหายและการสึกหรอได้โดยการเคลือบอูรูชิอีกครั้งได้ด้วย ซึ่งภูมิปัญญานี้สืบทอดกันมาหลายชั่วอายุคนโดยการเรียนรู้ที่จะใช้สิ่งต่างๆด้วยความระมัดระวัง

Credit:Chill Chill Trip

ในอดีตมีความนิยมว่าผลิตภัณฑ์อูรูชิเป็นสิ่งของชั้นสูงที่มีราคาแพงมาก ผู้คนจึงนำออกมาใช้เฉพาะโอกาสพิเศษเท่านั้น แต่อูรูชิกลับมีคุณสมบัติที่คงทนและซ่อมแซมได้จึงทำให้เหมาะอย่างยิ่งสำหรับสินค้าในชีวิตประจำวันด้วย

Credit:Chill Chill Trip

เหตุผลที่งานเคลือบไม้อูรูชิมีราคาสูงนั้น ก็เนื่องด้วยทำมาจากไม้เคลือบที่ต้นมีอายุราว10- 15 ปี จึงจะสามารถเริ่มกรีดเอาน้ำเคลือบออกมาได้ และต้นเดียวนั้นให้น้ำเคลือบได้แค่ราว 200 มล.ก็ไม่มีน้ำออกมาแล้ว จึงจะต้องปลูกทดแทนใหม่ไปเรื่อยๆ

Credit:Chill Chill Trip

แล้วขั้นตอนการกรีดก็ไม่สามารถแขวนกระป๋องรองน้ำเคลือบที่จะไหลลงมาเหมือนต้นยางพาราได้นะ เพราะทำแบบนั้นแล้วน้ำเคลือบจะไม่ได้ลงมาเลย คือเราต้องกรีดผิวเปลือกไม้แล้ว น้ำเคลือบจะค่อยๆซึมออกมา ก็รีบเก็บน้ำเคลือบที่ค่อยๆซึมออกมาใส่ภาชนะทันที วันไหนฝนตกก็ต้องหยุดไป

Credit:Chill Chill Trip

จากนั้นก็ถึงจะนำมารวบรวมกันในภาชนะถังใหญ่ ทำความสะอาด เก็บสิ่งแปลกปลอมออกไป ตากแดดธรรมชาติจากนั้นกวนๆคนๆ ท่ามกลางแสงแดดธรรมชาติ จนน้ำเคลือบข้นเหนียวขึ้นเนื่องจากความชื้นจะระเหยไป 60% และน้ำเคลือบเป็นสีน้ำตาลเข้ม จึงถือว่าใช้ได้ (น้ำเคลือบ – อูรูชิ) ก็ผสมสีไปตามการใช้งาน

Credit:Chill Chill Trip

เครื่องเคลือบอูรูชิเป็นที่นิยมใช้ในกลางแจ้งสำหรับงานเลี้ยงน้ำชาและงานเลี้ยงมาตั้งแต่สมัยโบราณ ดังนั้นแบรนด์โนดาเตะ (NODATE) จึงกำเนิดขึ้นและตั้งอยู่บนแนวคิดของ “การใช้ชีวิตที่อยู่ร่วมกันกับอูรูชิ(แล็กเกอร์) ”

Credit:Chill Chill Trip

แก้วโนดาเตะ (NODATE Mug) มีน้ำหนักเบาและทนทานพกพาได้ อูรูชิได้รับการกล่าวขานว่ามีคุณสมบัติที่โดดเด่นที่สุดของสีธรรมชาติ สีสันของแก้วจึงออกมาสวยงามคลาสสิกมากๆ

Credit:Chill Chill Trip

หากเราใช้ไปเรื่อยๆความเงาจะเพิ่มขึ้น อูรูชิมีฤทธิ์ต้านเชื้อแบคทีเรียและสามารถใช้เพื่อประกบรอยแตก ในงานซ่อมแซมได้เรื่อยๆ จึงทำให้สามารถผลิตข้าวของเครื่องใช้ประเภทอื่นๆเพิ่มขึ้นมาอีก นี่คือผลิตภัณฑ์ของแบรนด์ NODATE

Credit:Chill Chill Trip

โดยเฉพาะสิ่งของที่จำเป็นต้องใช้ในชีวิตประจำวัน เช่น จาน ช้อน ส้อม มีด แก้วน้ำขนาดต่างๆ ซึ่งการรักษาความสะอาดก็ง่ายมาก ล้างด้วยน้ำยาล้างจานทั่วไปปกติเลย

Credit:Chill Chill Trip

สำหรับโต๊ะปิคนิค ถือว่าเป็นหนึ่งในทอล์คออฟเดอะทาวน์ของที่นี่เลย คือ สามารถดึงออกมาประกอบได้อย่างง่ายดาย เรียกสินค้านี้ว่า chabu

Credit:Chill Chill Trip

โดยมี 3 ขนาด คือ Size/Φ500×H 190㎜ นน. 1.3 กก. , Size/Φ700×H 240㎜ นน. 2.6 กก. และ Size/Φ900×H 240㎜ นน.3.9 กก.

Credit:Chill Chill Trip

จากนั้นก็นำมาใส่ลงถุงผ้าลายสวยของ NODATE ใบนี้ แล้วเราก็พกพาไปที่ไหนก็ได้ ให้ความเก๋ไม่เหมือนใครด้วย ชอบไอเดียนี้มากๆเลย

Credit:Chill Chill Trip

NODATE Mug ใช้วัสดุที่เหมาะสำหรับงานกลึงไม้ น้ำหนักเบา สียอดนิยมได้แก่ ดำ แดงและสีไม้ธรรมชาติ มีหลายขนาด แต่ขนาดที่นักดื่มน่าจะชอบคือ ไซส์เล็กแบบแขวนห้อยคอ

Credit:Chill Chill Trip

เมื่อนำมาแขวนใส่คอแล้วดูเหมือนเครื่องประดับเท่ๆเลยนะ สำหรับคนที่ชอบเดินป่า เดินเขาและเดินทางเหมาะมากๆ เพราะเป็นแก้วที่พกพาส่วนตัว ขนาดเหมาะกับการดื่มสาเกด้วยนะ ฮา

Credit:Chill Chill Trip

แก้วโนดาเตะ (NODATE Mug) สามารถบรรจุของร้อนได้อย่างสบายๆ ไม่ว่าจะเป็นน้ำเดือด น้ำร้อนก็ไม่มีปัญหา แก้วสีแดงใบนี้ใส่กาแฟร้อน ทันทีที่มือเราสัมผัส…ไม่มีความร้อนเลยจ้า ดีงามมากๆ เคล็ดลับคนเดินป่ายามหน้าหนาว หากใช้แก้วไม้คือดีมากๆ ดีต่อริมฝีปากเราในอุณหภูมิติดลบด้วย (โปรดจินตนาการว่า ริมฝีปากเราจะไม่ติดแนบแน่นกับผิวของแก้วโลหะที่เย็นจัดในอุณหภูมิที่หนาวติดลบ)

Credit:Chill Chill Trip

และที่เราชอบอีกอันคือ Bento for picnic หรือปิ่นโต 5 ชั้น สำหรับปิคนิค มีสีดำและแดง แต่ไม่ใช่ปิ่นโตทั่วไปจ้า มาแบบเปิดออกหยิบทานได้เลย พอทานเสร็จก็งับปิดคืนเหมือนเดิม หนึ่งในไอเดียการออกแบบงานไม้ที่น่าชื่นชมมากๆ

Credit:Chill Chill Trip

นอกจากนี้แล้ว ที่ร้านยังมีเสื้อผ้าฝ้ายของไอสึจำหน่ายด้วยนะ สำหรับคนที่ชื่นชอบงานผ้าฝ้าย น่าจะถูกใจเพราะมีหลากหลายดีไซน์ ผ้าฝ้ายไอสึ (Aizu Momen) นั้น ในอดีตก็ถือเป็นผ้าที่ใช้สำหรับกลุ่มไฮคลาสเท่านั้น เพราะคุณภาพดี ให้ความอบอุ่นในฤดูหนาวและสวมใส่สบายในฤดูร้อนเช่นกัน

Credit:Chill Chill Trip

การจัดเย็บของไอสึ ถือว่าเป็นเอกลักษณ์ ด้านในของขากางเกงจะเป็นแถบผ้ามาบรรจบกันและมีแนวผืนผ้าแบบ 3 เหลื่ยม

Credit:Chill Chill Trip

ผ้าฝ้ายไอสึ (Aizu Momen) เป็นที่นิยมสวมใส่ในแถบเมืองนี้มากๆ มีทั้งเนคไท ผ้าเช็ดหน้า หน้ากาก และถุงผ้า โดยเราสามารถว่าสังเกตว่าผ้าชิ้นไหนมาจากไอสึบ้าง ก็คือจะเป็นลวดลายแบบลายทางยาว

Credit:Chill Chill Trip

ตัวนี้เป็นผ้าฝ้ายที่คุณยายของคุณเซกิเคยสวมใส่ในอดีต เนื้อผ้านุ่มมากๆ ก็นำมาแขวนโชว์ให้ดูด้วยนะ เห็นไหมว่าของที่มาจากธรรมชาตินั้น แม้เวลาผ่านไปกี่ปีๆก็ยังคงใช้ได้ดี

Credit:Chill Chill Trip

สำหรับสาวๆ ก็มีเครื่องประดับต่างหูจากผ้าฝ้าย ภายในร้านยังมีอีกหลายแบบให้เลือก ทั้งที่คาดผม และกระเป๋าถือ

Credit:Chill Chill Trip

ผู้ที่ชอบทำอาหาร แน่นอนว่าเรามาถึงร้านที่ขายเกี่ยวกับวัสดุจากธรรมชาติแล้ว ก็ต้องมีสิ่งที่ดีต่อสุขภาพเช่นกัน สามารถเลือกซื้อน้ำมันมะกอกบริสุทธิ์กลับไปทำอาหารได้

Credit:Chill Chill Trip

ลดการใช้น้ำตาลแล้วลองมาใช้น้ำผึ้งแท้มาเป็นสิ่งให้ความหวานดีไหม น้ำผึ้งมีสารต่อต้านอนุมูลอิสระ ช่วยชะลอวัย ช่วยลดและป้องกันการเกิดริ้วรอยแห่งวัยแถมยังช่วยบำรุงผิวพรรณให้เปล่งปลั่งสดใส ดูมีน้ำมีนวลเป็นธรรมชาติด้วยนะ เป็นน้ำผึ้งออร์แกนิคของไอสึจ๊ะ

Credit:Chill Chill Trip

ที่มีก็มีเส้นพาสต้าในรูปแบบต่างๆ คือนอกจากจะมีของใช้มากมายแล้วยังมีของกินด้วย ใช้เวลาเดินชมในนี้ได้อย่างเพลิดเพลินท่ามกลางเสียงเพลงที่บรรเลงตลอดเวลา

Credit:Chill Chill Trip

สำหรับคนที่ชอบของแต่งบ้านแบบเก๋ๆ ก็น่าจะลองแวะมาดูได้นะ เป็นของแต่งบ้านสไตล์ญี่ปุ่นสมัยใหม่ ที่ไม่ต้องเน้นความอลังการมาก เหมาะสำหรับบ้านยุคใหม่ที่เน้นความเรียบง่าย

Credit:Chill Chill Trip

ตุ๊กตาดารุมะ (Daruma) ตุ๊กตาล้มลุกเพื่อเตือนใจว่า แม้ต้องล้มลงกี่ครั้ง ก็ต้องลุกขึ้นยืนให้ได้ทุกครั้ง หนึ่งในเครื่องรางที่ชาวญี่ปุ่นนิยมนำมาประดับไว้เพื่อความเป็นมงคลในช่วงปีใหม่ อีกทั้ง ยังเป็นตุ๊กตาที่มีไว้เพื่อขอพรให้สมหวังในสิ่งที่ปรารถนา เช่น การสอบ โดยใช้หมึกสีดำวาดตาที่ตาข้างหนึ่งก่อนแล้วอธิษฐาน หากภายในหนึ่งปีคำอธิษฐานเป็นจริง ก็ค่อยมาวาดตาอีกข้างให้ครบคู่

Credit:Chill Chill Trip

สรุป

อูรูชิเป็นงานเคลือบไม้ที่ใช้วัสดุที่เป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อมและกลับคืนสู่ธรรมชาติ ในฐานะสัญลักษณ์ของวัฒนธรรมญี่ปุ่น สามารถกล่าวได้อูรูชิคือสมบัติทางภูมิปัญญาที่มีคุณค่าและที่คนทั้งโลกยกย่อง ถือเป็นความภูมิใจของชาวไอสึ

ติดตามข้อมูลอัพเดทเพิ่มเติมที่

Facebook	ChillChillTrip
IG	ChillChillTrip
YouTube	ChillChillTrip
Clubhouse	ChillChillTrip

NODATE

ที่อยู่	6-30 Nishisakaemachi, Aizuwakamatsu-shi, Fukushima 965－0877
เบอร์โทร	TEL 0242-27-3200
เวลาทำการ	10:00-18:00 น.
Website	bikodo
Website	nodate
Facebook	nodate
การเดินทาง	จากสถานี Aizuwakamatsu เดินประมาณ 15 นาที หรือนั่งรถบัส Akabeko ลงที่ป้าย 12 七日町白木屋前 (Aizuwakamatsu Shiyakusho-mae) เดินต่อประมาณ 7 นาที