ตุ๊กตาฮิเมะดารุมะนั้น กล่าวกันว่ามีต้นกำเนิดขึ้นที่จ.เอะฮิเมะ เมื่อ 360 ปีที่แล้ว เป็นงานฝีมือดั้งเดิมของ "Dogo no Hime Daruma"　ซึ่ง Dogo เป็นชื่อของพื้นที่ในเมืองมัตสึยามะ จ.เอะฮิเมะ ถือเป็นตุ๊กตาแห่งความโชคดีที่ควรมอบให้กันเมื่ออยากแสดงความปรารถนาดี

สารบัญ

1. ตุ๊กตาฮิเมะดารุมะ
2. ตุ๊กตาคิเมะโคมิ

ตุ๊กตาฮิเมะดารุมะ

มีทฤษฎีต่าง ๆ เกี่ยวกับการกำเนิดของ “Dogo no Hime Daruma” หรือเจ้าหญิงดารุมะ – หรือฮิเมะดารุมะ ซึ่งฮิเมะในภาษาญี่ปุ่นหมายถึงเจ้าหญิง ในสมัยโบราณ มีการกล่าวกันว่าถูกสร้างขึ้นเพื่อระลึกถึงการตั้งครรภ์ของจักรพรรดินีคนแรกของญี่ปุ่นที่ชื่อว่าจักรพรรดินีจินกุ

Credit:Chill Chill Trip

จักรพรรดินีจินกุ ก่อนไปต่างประเทศได้แวะไปพักที่โดโกออนเซ็น จ.เอะฮิเมะ ซึ่งมีชื่อเสียงในเรื่องบ่อน้ำพุร้อนที่เก่าแก่ที่สุดของญี่ปุ่น จักรพรรดินีได้ทรงอธิษฐานต่อเทพเจ้าเพื่อความสงบสุขและความเจริญรุ่งเรืองของชาติและเพื่อการสืบทอดของตัวเองในขณะที่ชำระตัวเองให้บริสุทธิ์ด้วยน้ำพุร้อนแห่งโดโก

Credit:Chill Chill Trip

คำอธิษฐานนี้ไปถึงเทพเจ้าและก็ได้รับกลับมาถึงบุตรด้วย (ซึ่งก็คือจักรพรรดิ Ojin องค์ต่อมา) โดยคำพยากรณ์ของเทพเจ้า Sumiyoshi Okami บอกไว้ว่าจักรพรรดินีองค์นี้ผู้ตั้งครรภ์พระบุตรของเทพเจ้าจะเป็นผู้ซึ่งชนะทุกอย่างโดยไม่ต้องทำการต่อสู้ใดๆเลย

Credit:Chill Chill Trip

ตุ๊กตาเหล่านี้ส่วนใหญ่เป็นงานฝีมือดั้งเดิมของเมืองมัตสึยามะ โดยฐานล่างตุ๊กตาจะมีน้ำหนักเพื่อการทรงตัว ฮิเมะดารุมะเสมือนเป็นของขวัญประจำจังหวัดเอะฮิเมะในฐานะเครื่องรางของขลังสำหรับคนทั่วไปที่ปรารถนาให้บุตรหลานเติบโตและมีความสุข เช่นเดียวกับการให้กันเพื่อฉลองงานแต่งงาน งานฉลองปีใหม่ งานวันเกิด งานเทศกาล งานรับรางวัลหรือสร้างบ้านใหม่ ฯลฯ

Credit:Chill Chill Trip

กล่าวกันว่า “ฮิเมะดารุมะ” ในชุดเสื้อคลุมสีแดงนี้ มีรูปร่างที่มีลักษณะเลียนแบบการตั้งครรภ์ของจักรพรรดินีจินกุ

Credit:Chill Chill Trip

และ “นิชิกิดารุมะ” ตัวที่เป็นคู่กันนั้น ก็หมายถึงจักรพรรดินีจินกุในชุดเครื่องแบบของการต่อสู้ เชื่อกันว่าเด็กๆที่เล่นกับตุ๊กตาฮิเมะดารุมะจะเติบโตมาอย่างมีสุขภาพดี

Credit:Chill Chill Trip

ตุ๊กตาคิเมะโคมิ

ตุ๊กตาคิเมะโคมิ กล่าวกันว่าตุ๊กตาคิเมะโคมิ(Kimekomi) ถูกสร้างขึ้นครั้งแรกโดยนักบวชชื่อ Tadashige Takahashi ซึ่งทำหน้าที่เป็นช่างแกะสลักและดูแลศาลเจ้า Kamigamo ในเกียวโตเมื่อราว 260 ปีก่อน คือราวในช่วงยุค Genbun (1736-1741)โดยใช้ไม้ที่เหลือจากกล่องสานของเทศกาลศาลเจ้า

Credit:Chill Chill Trip

ตัวตุ๊กตาทำจากไม้วิลโลว์หรือ​ต้น​หลิวที่ปลูกตามริมแม่น้ำคาโมะ คุณทาคาฮาชิใช้การแกะสลักไม้ ใช้เนื้อผ้ากิโมโนและผ้าจากเครื่องแต่งกายของนักบวชชินโต

Credit:Chill Chill Trip

ตุ๊กตาคิเมะโคมิถูกนำเข้ามาเผยแพร่ในเอโดะหรือโตเกียวในปัจจุบันและถูกผสมผสานด้วยวัฒนธรรมเอโดะ เนื่องจากสมัยเอโดะเป็นช่วงเวลาที่สงบสุขมาก วัฒนธรรมญี่ปุ่นจำนวนมากจึงเจริญรุ่งเรืองอย่างงดงาม

Credit:Chill Chill Trip

เมื่อเปรียบเทียบกับตุ๊กตาคิเมะโคมิสไตล์เกียวโตแล้ว ตุ๊กตาคิเมะโคมิสไตล์เอโดะมีใบหน้าที่ฉลาดมีตาและจมูกที่เล็ก ในขณะที่สไตล์เกียวโต นั้นตุ๊กตานี้มีลักษณะสำคัญคือความสง่างาม แต่ตุ๊กตาสไตล์เอโดะเป็นศิลปะแห่งความเท่

Credit:Chill Chill Trip

ตุ๊กตาคิเมะโคมิ สามารถทำให้มีรูปร่างได้หลายแบบและหลายขนาดตามแต่จะออกแบบ นอกจากนี้แม้จะมีรูปร่างเดียวกัน แต่ผู้คนก็สามารถผสมผสานการออกแบบที่เป็นเอกลักษณ์ด้วยเนื้อผ้าที่แตกต่างกันได้อีก

Credit:Chill Chill Trip

เราไม่จำเป็นต้องมีทักษะพิเศษในการทำตุ๊กตาคิเมะโคมิก็ได้ เพราะตอนนี้มันสามารถทำเป็นงานอดิเรกโดยได้รับความนิยมอย่างมากเพราะออกแบบอย่างอิสระ

Credit:Chill Chill Trip

ตุ๊กตาคิเมะโคมิ จะมีรูปแบบตุ๊กตาย่อยมากมายตั้งแต่ตุ๊กตา Ichimatsu และตุ๊กตา Hina สำหรับเด็กผู้หญิงไปจนถึงสไตล์ตะวันตก เช่น สัตว์ ซานตาคลอสและตุ๊กตาหิมะ

Credit:Chill Chill Trip

วัสดุพื้นฐานที่ใช้ในการสร้างตัวตุ๊กตาของยุคเอโดะ (ตุ๊กตาไม้และผ้า) เรียกว่า toso 桐塑 ร่างของตุ๊กตาจะถูกแต่งกายด้วยผ้าและขอบของผ้าจะสอดเข้าไปในร่องที่ถูกแกะไว้อย่างแม่นยำและเรียบสวยงาม

Credit:Chill Chill Trip

ใบหน้าจะถูกวาดระบายโดยใช้แปรงปลายละเอียดพิเศษ มีการทาสีดวงตาคิ้วและเส้นผมจากนั้นจึงวาดริมฝีปาก หลังจากหวีผมที่ทำจากเส้นไหมเส้นเล็กเรียบร้อยแล้วก็จะนำไปปลูกถ่ายลงที่ส่วนหัวของตุ๊กตา

Credit:Chill Chill Trip

สำหรับชื่อ “Kimekomi” คือการฝึกฝนการแกะร่องเล็กๆ ที่สอดผ้าได้ เพื่อให้มีรอยพับหรือเพื่อดึงขอบผ้าออก เมื่อเขียน “Kimekomi” ด้วยตัวอักษรคันจิความหมายของอักขระที่ใช้คือ “เหน็บให้เป๊ะ” หมายความนัยๆว่าการเหน็บเนื้อผ้านั้นต้องทำได้อย่างแม่นยำเพื่อให้ตุ๊กตาสวมชุดเดรสที่เรียบมากที่สุด

Credit:Chill Chill Trip

เมื่อเข้าสู่ยุคเมจิ เทคนิคในการทำตุ๊กตาเปลี่ยนแปลงเล็กน้อยเพื่อให้มีกำลังการผลิตได้มากขึ้น

Credit:Chill Chill Trip

ผู้ผลิตในโตเกียวมักจะทำใบหน้าตุ๊กตาที่ค่อนข้างแคบกว่าและมีดวงตาและจมูกที่ชัดเจนกว่า

Credit:Chill Chill Trip

เครื่องแต่งกายตุ๊กตาคิเมะโคมิแบบเอโดะ สร้างสไตล์การแต่งกายแบบขุนนางในราชสำนักในช่วงศตวรรษที่ 8 ถึง 12 และเพชรประดับกิโมโนเป็นสินค้าที่นักสะสมตุ๊กตาทั่วโลกให้ความนิยมอย่างสูง

Credit:Chill Chill Trip

หัวตุ๊กตาทำมาจากดินเหนียว bisque clay (ดินเหนียวที่อุดมไปด้วยโดโลไมต์) และมีการทาสี ส่วนผมก็ขึ้นรูปหรือสวมวิกผมแยก วิกผมมักทำมาจากเส้นไหมอย่างดี

Credit:Chill Chill Trip

ผ้าของตุ๊กตาเรียกว่าคินรานและรวมทั้งแผ่นทองบาง ๆ ที่เรียกว่าคินปากุ ถูกดันเข้าไปในร่องที่แกะสลักไว้ ตุ๊กตาเหล่านี้ได้รับการตั้งชื่อหลายชื่อได้แก่ yanagi ningyo (ตุ๊กตา Willow), kamo ningyo (Kamo Dolls) และ kamogawa ningyo (Kamogawa Dolls)

Credit:Chill Chill Trip

ปัจจุบันตุ๊กตาคิเมะโคมิแบบเอโดะ ยังคงอนุรักษ์วิธีทำด้วยมือโดยใช้วิธีการทำแบบเก่าและถูกกำหนดให้เป็นงานฝีมือแบบดั้งเดิมโดยรัฐมนตรีว่าการกระทรวงเศรษฐกิจการค้าและอุตสาหกรรม

Credit:Chill Chill Trip